Thực ra, vào ngày 22/10, Bộ Tài chính đã có quyết định dùng Quĩ Bình ổn xăng dầu để bù lỗ cho DN. Tuy vậy, hiện DN đang kêu, đó chỉ là quĩ "ảo", thực ra chẳng có gì để mà "xả" bù lỗ.

"Mọi chuyện trên thị trường xăng dầu có vẻ đang bình thường vì mọi người nghĩ đã có Quỹ Bình ổn để đề phòng trường hợp giá dầu thế giới biến động mạnh. Nhưng giả sử khi cơ quan chức năng phát lệnh xả quĩ, thì doanh nghiệp cũng không thể xả, bởi chỉ có quỹ ảo" - bà Đàm Thị Huyền cho biết.

Bà Huyền phân tích, nếu tính trên sản lượng của Petrolimex và mức trích 300 đồng/lít thì Quỹ Bình ổn có khoảng 2.100 tỷ đồng. Tuy nhiên, đây chỉ là số tiền ảo. Lý do được DN đưa ra là, bởi họ đã lỗ trong thời gian dài, nên không trích được tiền trên thực tế.

Ông Cao Văn Hân cũng cho biết, Quỹ Bình ổn xăng dầu của các doanh nghiệp trong ngành chỉ tồn tại trên danh nghĩa, "Nếu thị trường thế giới có cú sốc về giá, thì chắc chắn doanh nghiệp sẽ chịu lỗ nặng hơn, chứ không thể trông vào Quỹ Bình ổn như lý thuyết điều hành thị trường đã chỉ ra". Trước lập luận này của DN, TS Vũ Đình Ánh cho rằng nó bất hợp lý. "Bản chất quĩ này không phải do DN trích lập, mà do người tiêu dùng đóng góp vào trong những thời điểm giá thấp, để bù giá khi cao. DN nói rằng không có quĩ là vô lý, và họ phải có trách nhiệm giải trình".

Nếu nhìn vào thực tế, có thể thấy rằng, quyết định trích lập Quĩ Bình ổn giá được đưa ra vào ngày 9/12/2009, đến nay đã gần 1 năm. Trong khoảng thời gian ấy, mỗi lít xăng dầu bán ra đều được trích 300 đồng vào Quĩ Bình ổn, do DN giữ, nhưng không được sử dụng (chỉ sử dụng khi có lệnh của cơ quan quản lý nhà nước). Tuy nhiên, DN kêu không có quĩ, vậy số tiền đã trích lập từ đó tới giờ đi đâu? Hay là DN đã không tuân thủ qui định, mà sử dụng số tiền đó vào kinh doanh.

TS Vũ Đình Ánh cho rằng: Vấn đề nằm trong chính sách. Đáng lẽ ra quĩ này phải được thu về một mối và có người quản lý nó (như trước đây là Ủy ban Vật giá Nhà nước), chứ không phải giao cho DN. Họ là người kinh doanh, hoàn toàn dễ hiểu việc họ sử dụng khoản tiền đó vào kinh doanh, thay vì để nằm im một chỗ, để dẫn đến tình trạng hiện nay, kêu "rỗng" quĩ và đòi hỗ trợ.