Ngày 24.10, Bộ Công Thương cùng Tập đoàn Dầu khí quốc gia Việt Nam (PetroVietnam) đã tổ chức hội thảo “Phát triển nhiên liệu sinh học bền vững tại VN”, nhằm tháo gỡ những khó khăn cho xăng sinh học.

Không bán được hàng

Phát triển xăng sinh học E5 là đa dạng hoá nguồn năng lượng, gia tăng giá trị nhiên liệu trong nước, phát triển sản phẩm thân thiện môi trường và giúp người trồng sắn có việc làm và thu nhập ổn định, xóa đói giảm nghèo. Nhưng hiện nay, quá trình triển khai dự án xăng sinh học còn gặp nhiều vướng mắc. Chủ tịch Tập đoàn Dầu khí quốc gia VN (PetroVietnam) - ông Phùng Đình Thực - cho biết: 9 tháng đầu năm 2012 chỉ có  khoảng hơn 15.000m3 xăng E5 được cung cấp ra thị trường. Trước khó khăn đó, các nhà máy sản xuất etanol phải tìm thị trường xuất khẩu ra nước ngoài nhưng với giá thấp hơn giá sản xuất. Theo tính toán, chi phí để làm ra một lít xăng E5 hết 15.000đ, nhưng hiện đang phải xuất khẩu 13.000đ/lít. Nguyên nhân do tắc đầu ra, guồng máy hoạt động chưa được triển khai đồng bộ. Sau 5 năm (từ 2007 đến nay), mới chỉ có 155/13.000 cây xăng trên cả nước bán xăng sinh học, dẫn đến tình trạng nhà máy xây dựng xong nhưng vẫn phải đóng cửa vì làm sẽ lỗ. Mặt khác, các đại lý cũng không mặn mà để đầu tư hạ tầng, vì đầu tư một cột bơm mất khoảng 40 triệu đồng, phải có bể chứa riêng và quan trọng nhất là không bán được hàng.

Thứ trưởng Bộ Công Thương - ông Lê Dương Quang - khẳng định, phát triển xăng sinh học là góp phần đảm bảo an ninh năng lượng của quốc gia và giữ gìn môi trường. Trong những năm qua, VN đã đẩy mạnh đầu tư để phát triển xăng sinh học, nhưng còn nhiều khó khăn như hệ thống pha chế, kho đầu mối và hệ thống phân phối... Mặt khác, người tiêu dùng chưa có thói quen dùng xăng sinh học, đây là vướng mắc lớn nhất.

Cơ hội thoát nghèo

Việc sản xuất và phân phối xăng sinh học tại VN hiện đang gặp rất nhiều khó khăn vì đang trong giai đoạn khởi đầu, nên giá thành còn cao do giá sắn lát cao, nên xăng E5 chưa thể rẻ hơn xăng truyền thống. Mặt khác, người tiêu dùng chưa có thông tin về loại nhiên liệu mới này nên vẫn e dè khi sử dụng. Nhiều người vẫn nhầm lẫn giữa etanol và ethanol, nên sợ cháy nổ khi sử dụng. Hiện nay, giá xăng dầu đang tăng mạnh, nên việc đẩy mạnh tiêu thụ  xăng E5 sẽ là điều kiện tốt nhất để tiết kiệm chi phí và phát triển KTXH tại các địa phương. Theo thống kê, hiện sản lượng sắn đạt khoảng 8,7 triệu tấn, tốc độ tăng trưởng khoảng 2,5%/năm (tương đương 500.000 tấn sắn tươi/năm). Nhiều chuyên gia cho rằng Chính phủ cần phải có các chính sách hỗ trợ cả DN và người trồng sắn như thuế, phí, phân bón và giống. Ngoài ra, cần phải có lộ trình bắt buộc sử dụng xăng E5 trên toàn quốc.

Đại diện UBND tỉnh Phú Thọ - Phó Chủ tịch Hoàng Công Thủy - cho biết, khi nhà máy xăng sinh học đi vào hoạt động sẽ giải quyết việc làm, xóa đói giảm nghèo cho người dân các huyện vùng sâu. Nhưng do khó khăn đầu ra nên nhà máy xăng sinh học tại huyện Tam Nông dự kiến năm 2011 đi vào hoạt động, nhưng đến nay mới triển khai được khoảng 20%. Trong khi đó, người dân đã bắt đầu trồng nguyên liệu và đang ứ đầu ra.