Trước việc giá xăng có 3 lần tăng liên tiếp trong tháng 8 (tổng mức tăng 2.650 đồng/lít) mà thuế nhập khẩu vẫn giữ nguyên 12%, trả lời phỏng vấn trên truyền hình, ông Phạm Vũ Anh, Phó Cục trưởng Cục quản lý giá - Bộ Tài chính cho biết, việc điều hành giá xăng dầu hiện nay phải dùng sử dụng đồng bộ công cụ về vĩ mô như các biện pháp như thuế, quỹ bình ổn giá để chia sẻ lợi ích của người tiêu dùng, doanh nghiệp và Nhà nước

"Trước đó mức thuế nhập khẩu xăng đã giữ ở mức 0% rất lâu, khi giá xăng thế giới giảm thì Bộ Tài chính có điều kiện khôi phục lại mức thuế này. Với tình hình kinh tế khó khăn ảnh hưởng đến thu ngân sách, trước mắt Bộ Tài chính tạm thời giữ nguyên mức thuế nhập khẩu xăng là 12%", ông Vũ Anh nói.

Đồng tình với quan điểm của lãnh đạo Bộ Tài chính, Thứ trưởng Bộ Công thương Nguyễn Cẩm Tú nhận xét, thuế nhập khẩu xăng hiện đang chiếm tỷ trọng lớn trong tổng nguồn thu từ thuế xuất nhập khẩu.

Về hướng điều hành thuế nhập khẩu xăng sắp tới, đại diện Bộ Tài chính cho hay rất khó để dự đoán mức thuế 12% sẽ giữ trong bao lâu bởi còn phụ thuộc vào giá xăng thế giới và kinh tế trong nước. Tuy nhiên, khi có giá thế giới thay đổi và tình hình kinh tế sáng hơn thì Bộ sẽ cân nhắc việc điều chỉnh thuế.

Bên cạnh đó, việc mỗi lít xăng dầu đang phải "cõng" một khoản thuế và phí lớn (tại ngày 10/9, mỗi lít xăng A92 phải gánh tổng cộng 7.012 đồng thuế và phí, trong đó có 1.825 đồng/lít thuế tiêu thụ đặc biệt với thuế suất 10%) đã khiến xuất hiện câu hỏi rằng liệu có nên đưa xăng dầu vào diện phải chịu thuế tiêu thụ đặc biệt hay không.

Tổng thuế và phí trên mỗi lít xăng dầu tại ngày 10/9
Đơn vị: đồng/lít, kg

Trước vấn đề này, ông Phạm Vũ Anh cho hay, hiện thuế tiêu thụ đặc biệt chỉ áp với mặt hàng không khuyến khích tiêu dùng. Xăng là mặt hàng không tái tạo được và có vai trò chiến lược trong an ninh năng lượng và tác động vào nhiều ngành kinh tế. Do vậy, cần đưa xăng vào diện phải chịu thuế tiêu thụ đặc biệt để khuyến khích không tiêu dùng. Ngoài ra, hiện nay chỉ đánh thuế tiêu thụ đặc biệt với xăng, còn dầu thì không, vị này nói.

Liên quan đến vấn đề này, Thứ trưởng Nguyễn Cẩm Tú bổ sung, hiện tại Việt Nam thuế và phí tính trên mỗi lít xăng chiếm khoảng 30%, trong khi ở nhiều nước trên thế giới lên tới trên 55%.

Ông Trần Ngọc Năm - Phó Tổng giám đốc Tập đoàn xăng dầu Việt Nam (Petrolimex) đề xuất, Bộ Tài chính nên giữ ổn định thuế nhập khẩu xăng dầu trong quý, riêng với xăng thì khoảng 10% và sau đó sẽ điều hành giá theo cơ chế thị trường.

Theo ý kiến của đại diện Bộ Tài chính, Bộ sẽ nghiên cứu tham khảo ý kiến này. Song, lãnh đạo Bộ Công thương lại cho rằng đề xuất của ông Năm chỉ tiện cho doanh nghiệp, còn cơ quan điều hành sẽ phải nhìn cả xã hội.

Khi giá thế giới tăng cao, sẽ buộc phải giảm thuế nhập khẩu để ổn định giá trong nước, những nếu thực hiện cố định thuế thì sẽ không thể thực hiện điều trên, ông Tú nói.

Thu từ hoạt động xuất nhập khẩu tháng 8 thực hiện ước đạt 17.720 tỷ đồng, lũy kế thu 8 tháng đạt 125.580 tỷ đồng, bằng 56,1% dự toán và giảm 11,8% so với cùng kỳ năm 2011. Sau khi hoàn thuế giá trị gia tăng theo chế độ 46.000 tỷ đồng, thu cân đối Ngân sách Nhà nước từ hoạt động xuất nhập khẩu ước đạt 79.580 tỷ đồng, bằng 51,7% dự toán.

Số thu từ lĩnh vực này đạt thấp so dự toán và giảm mạnh so cùng kỳ chủ yếu do kim ngạch nhập khẩu một số mặt hàng chủ yếu (kim ngạch lớn, thuế suất cao) giảm mạnh; kết hợp với việc thực hiện điều chỉnh giảm thuế suất thuế nhập khẩu xăng dầu từ cuối tháng 2/2012 đã làm giảm thu Ngân sách, báo cáo của Bộ Tài chính cho hay.