Doanh nghiệp mới tăng 50% mức chênh lệch
Cùng thời gian tổ chức cuộc họp, văn bản ghi phương án điều hành thị trường xăng dầu được Bộ Tài chính gửi tới 11 doanh nghiệp kinh doanh đầu mối.
Cục trưởng Cục Quản lý giá, Bộ Tài chính Nguyễn Tiến Thỏa nói, do giá xăng dầu trên thị trường thế giới tiếp tục tăng dẫn tới giá cơ sở các mặt hàng xăng dầu đã tăng cao hơn so với giá bán hiện hành. Mức chênh lệch giữa giá bán và giá cơ sở của mặt hàng xăng hiện tại là 1.428 đồng/lít, của diezel là 947 đồng/lít, dầu hỏa là 1.088 đồng/lít và mazut là 704 đồng/kg. Để hài hòa lợi ích giữa Nhà nước, doanh nghiệp và người tiêu dùng, Liên bộ Tài chính – Công thương sẽ quyết định cho phép doanh nghiệp điều chỉnh giá bán lẻ. Căn cứ vào mức chênh lệch, giá xăng có thể được điều chỉnh tăng khoảng 700 đồng/lít (bằng 50% mức chênh lệch giữa giá bán và giá cơ sở). Các mặt hàng khác tăng với mức bằng 50% so với chênh lệch giá cơ sở. Như vậy, Nhà nước và doanh nghiệp sẽ gánh vác 50%. Bộ Tài chính cũng quyết định tiếp tục sử dụng Quỹ Bình ổn giá xăng dầu, trong đó xăng được sử dụng 500 đồng/lít (tăng thêm 200 đồng so với trước) và mặt hàng dầu được sử dụng quỹ ở mức 300 đồng/lít.
Và ít phút sau, thị trường bán lẻ xăng dầu chính thức tiếp nhận đợt tăng giá mới. Thêm 650 đồng cho mỗi lít xăng. Cụ thể hãng Saigon Petro cho biết sẽ tăng giá xăng từ 18h ngày (28-8), trong đó xăng sẽ tăng 650 đồng/lít, dầu DO tăng 300đồng/lít và dầu hỏa tăng 450 đồng/lít. Tập đoàn Xăng dầu Việt Nam (Petrolimex) cũng điều chỉnh tương tự, riêng mazut không tăng, tuy nhiên thời điểm tăng giá sẽ muộn hơn (18h 30).
Về ý kiến đề xuất giảm thuế nhằm chia sẻ gánh nặng với người tiêu dùng, ông Thỏa cho biết: "Điều hành thị trường xăng dầu lúc này vẫn nhất quán nguyên tắc chia sẻ lợi ích Nhà nước, doanh nghiệp và người tiêu dùng. Thuế duy trì mức thấp hơn nhiều barem. Liên bộ quyết định tạm thời chưa tính lợi nhuận định mức 300 đồng mỗi lít vào giá cơ sở. Điều này cũng có nghĩa, giá bán lẻ của doanh nghiệp nếu có tăng sẽ không được cộng thêm định mức lợi nhuận 300 đồng mỗi lít này. Nếu tính đúng thì phải cho điều chỉnh giá bám sát giá cơ sở”.
Tuy nhiên, ông Thỏa cho biết, nếu thời gian tới giá xăng dầu trên thế giới tiếp tục biến động tăng cao thì Bộ Tài chính sẽ xem xét, cân nhắc để sử dụng đồng bộ các công cụ để hạn chế việc tăng giá.
Như vậy, tính từ đầu năm tới nay, sau 5 lần điều chỉnh giảm và 5 lần điều chỉnh tăng thì mức giảm tổng cộng chỉ là 3.200 đồng mỗi lít trong khi mức tăng tổng cộng lên tới 5.400 đồng/lít.
Bộ Tài chính: Động viên người tiêu dùng chia sẻ
Cục trưởng còn trần tình thêm thông tin, trong bối cảnh nguồn cung trên thế giới đang căng thẳng lại có thông tin Nhà máy lọc dầu Dung Quất tạm ngừng hoạt động nên các nhà cung ứng nước ngoài ép giá các doanh nghiệp Việt Nam, nâng giá bán từ 3 – 4 USD/tấn, thậm chí có nhiều đầu mối nhập khẩu còn chịu cảnh bị ép lên 6 USD/tấn. Do vậy, người tiêu dùng cùng chia sẻ về giá xăng tăng.
Xung quanh vấn đề đang gây bức xúc trong dư luận về việc các cây xăng, doanh nghiệp đầu mối "găm” hàng chờ tăng giá, ông Thỏa cho biết: Phải có điều tra cụ thể mới khẳng định được doanh nghiệp có găm hàng hay không. Nhưng Bộ Tài chính cũng không loại trừ có hiện tượng "chờ giá”. Tuy nhiên, để xử lý triệt để vấn đề này rất khó. "Theo tôi, nên mạnh dạn rút giấy phép có thời hạn hoặc vĩnh viễn bởi giải pháp phạt vài chục triệu đồng cho thấy không đem lại hiệu quả vì lợi nhuận sau đó đủ lớn để bù đắp”.
Tại cuộc họp nhiều câu hỏi liên quan đến việc kiểm soát thị trường xăng dầu cũng được đặt ra, ví dụ như sao không tính giảm thuế tiêu thụ đặc biệt cho doanh nghiệp? Nguồn thu ngân sách từ xăng dầu hàng năm là bao nhiêu, liệu có âm hay không? Bộ Tài chính đã kiểm soát chi phí của doanh nghiệp xăng dầu như thế nào. Đặc biệt, trong suốt 1 năm qua, kể từ khi Bộ trưởng Bộ Tài chính Vương Đình Huệ tuyên bố, sẽ kiểm soát và minh bạch giá xăng dầu thì đến nay chưa có gì thay đổi. Vậy sắp tới có gì mới không?
Cục trưởng Nguyễn Tiến Thỏa khẳng định, bản thân ông cũng đã lĩnh hội được nhiều ý kiến tại cuộc hội thảo khoa học của liên bộ Tài chính – Công thương về điều hành thị trường xăng dầu diễn ra vào tháng 9 năm ngoái, bao hàm ý tổng quát là trong công tác điều hành cần vì lợi ích của người dân, phải bảo đảm đủ nguồn cung. Thứ hai là mạng lưới cung ứng xăng dầu phải đến được tay người tiêu dùng, giá cả ở mức có thể chấp nhận được, đảm bảo an ninh năng lượng theo nghĩa rộng. "Gần đây nhất, đích thân tôi và một nhóm công tác đã sang tận nơi để xem công ty Platt’s bên Singapore giao dịch, do vậy không thể có doanh nghiệp nào tính khác so với quy định”.
Xử lý nghiêm việc ngừng bán không rõ lý do
Bộ Công thương đã có văn bản yêu cầu các doanh nghiệp đầu mối kinh doanh xăng, dầu phải bảo đảm cung cấp đủ, kịp thời số lượng, chủng loại xăng. Bộ yêu cầu Chi cục quản lý thị trường các tỉnh, thành phố kiểm tra thực tế, các hóa đơn chứng từ mua bán hàng hóa nhằm phát hiện các hành vi vi phạm pháp luật trong kinh doanh xăng, dầu. Kiên quyết xử lý các hành vi găm hàng, ngừng bán không rõ lý do.
Theo thống kê của Cục quản lý thị trường từ đầu năm đến nay, các địa phương đã tước quyền sử dụng Giấy chứng nhận đủ điều kiện kinh doanh xăng dầu của khoảng 30 cửa hàng kinh doanh xăng dầu vi phạm.