Xăng vỉa hè, chất lượng bỏ ngỏ
Đi trên đường, dễ dàng bắt gặp hình ảnh của một “cây xăng” tự do như thế này: một cái chai hoặc can nhựa loại 1-2 lít, trên úp một cái phễu đặt ngay trên vỉa hè. Không biển hiệu, không quảng cáo. Thế nhưng ai cũng biết đó là nơi có bán xăng. Chỉ cần bắt gặp người dắt xe máy đi trên đường là những “ông chủ” của chai, lọ kia lại ời ời: Mua xăng không em? Khi người mua đồng ý là “ông chủ” kia quay người vào nhà mang ra một chai nhựa gọi là xăng (không rõ loại xăng nào) bán với giá... cắt cổ, 30.000 - 35.000 đồng/lít. Trong khi giá bán tại các cây xăng cố định là 23.300 đồng/lít. Đơn vị đo lường đơn giản chỉ là những chiếc can nhựa được đánh dấu bằng những vạch xanh, đỏ. Một số điểm bán hàng còn đong bằng vỏ chai nước tinh khiết ghi dung tích 500ml. Mỗi chai bán giá 30.000 đồng.
Đa số các điểm bán xăng vỉa hè đều không công bố giá bán. Do đó, nhiều người tiêu dùng đã phải bấm bụng trả giá đắt khi xăng đã đổ vào bình. Hoàng Văn Anh, công tác tại Sở KH - ĐT Hà Nội cho biết, đang đi trên đường Bưởi thì bị hết xăng. Nhìn trước ngó sau không thấy có cây xăng nào, ngay trước mặt lại có một điểm bán xăng để trong mấy bình nhựa nên em ghé vào đổ. Sau khi đổ xong mới biết giá 35.000 đồng/lít.
Một trong những nguyên nhân khiến xăng vỉa hè bị cơ quan QLTT cấm bán là chất lượng xăng không đảm bảo. Người bán hàng có thể mua thêm dung môi hóa chất giá rẻ như methanol, thậm chí dùng nước pha vào xăng để kiếm lời.
Ethanol, cần là có
Có 3 loại phụ gia có thể pha vào xăng là ethanol, acetone và methanol, đây đều là phụ gia chứa hợp chất gốc ôxy. Theo tiêu chuẩn của Việt Nam hiện nay xăng có thể được pha tới 5% ethanol - cồn sinh học để làm xăng E5, thân thiện với môi trường. Với 2 loại phụ gia là acetone và methanol, trên thực tế có thể được pha vào xăng nhưng ở tỷ lệ rất nhỏ, chỉ khoảng 1-2%. Thực tế, việc mua phụ gia hoá chất methanol, ethanol trên thị trường rất dễ dàng, giá cả cũng rẻ hơn giá xăng đáng kể. Nhiều chuyên gia nhận định rằng, nếu pha trộn các phụ gia này vào xăng với tỷ lệ lớn hơn tiêu chuẩn cho phép trong khi giá xăng bán ra vẫn giữ giá chuẩn thì chắc chắn lãi suất sẽ tăng vọt.
| Kẻ bất chính rất dễ dàng mua hóa chất ethanol để pha trộn vào xăng kiếm lời. Ảnh: Nguyễn Phan |
Tại Hà Nội, ngoài chợ Đồng Xuân và phố Hàng Buồm được coi như “phố phụ gia, hoá chất thực phẩm” thì phố Hàng Hòm lại tập trung dày đặc các cơ sở KD, bán buôn phụ gia, hoá chất công nghiệp, các loại cồn khô, cồn lỏng công nghiệp (methanol, ethanol) hoặc KD lẫn với dung môi công nghiệp ngành sơn, mực in... Một chủ cửa hàng ở phố Hàng Buồm đon đả: Methanol hay ethanol ở đây đều có bán, nếu mua nhiều thì giao hàng tận nhà không tính phí vận chuyển. Nói rồi chị lập tức quay vào lấy vỏ chai để rót methanol theo đặt hàng của tôi mà không cần hỏi về mục đích sử dụng.
Ông Nguyễn Đắc Lộc, Phó Chi cục trưởng Chi cục QLTT Hà Nội cho biết, việc mua, bán xăng trái phép vẫn thường tồn tại ở một số tuyến phố, cho dù cơ quan QLTT cũng như chính quyền địa phương đã nhiều lần dẹp bỏ nhưng vẫn tồn tại bởi lẽ, nhu cầu của những người đi đường không may hết xăng thì vẫn có, trong khi chỉ cần 1 chiếc chai, 1 hòn đá có khi đã thành điểm bán... xăng! Việc mua xăng ở vỉa hè rất hay gặp các trường hợp gian lận về chất lượng: pha trộn xăng thấp cấp về chất lượng và giá thấp (A83, A90, dầu hoả) vào xăng chất lượng cao (A92, A95) và bán theo giá xăng, dầu có chất lượng cao. Người tiêu dùng nên tránh xa và cố gắng hạn chế để phải mua xăng ở dọc đường.