- Thưa ông, năm 2012, Thanh tra Bộ Khoa học và Công nghệ sẽ tập trung vào những vấn đề gì?

Ông Trần Minh Dũng: Hiện nay, một vấn đề đang nổi lên và được dư luận quan tâm là đo lường và chất lượng xăng dầu, trong đó đặc biệt là vấn đề chất lượng xăng dầu.

Năm 2008, chúng ta đã làm một cuộc thanh tra chuyên đề về chất lượng xăng dầu trên toàn quốc. Vấn đề chất lượng đã được đặt tra ngay trong đợt thanh kiểm tra đó nhưng chưa phát hiện nhiều.

Trong đợt đó, chúng ta mới chỉ tập trung về lượng, về thiết bị đo lường và đã phát hiện nhiều hành vi gian lận nghiêm trọng ảnh hưởng tới quyền lợi người tiêu dùng như gắn chíp, các thao tác kỹ thuật tinh vi.

Tuy nhiên, thực tế sau thời gian siết chặt quản lý, kiểm soát về đo lường, các hành vi gian lận không lợi dụng về lượng thì lại chuyển sang vi phạm gian lận về chất.

Ngoài ra, vấn đề khí hóa lỏng (gas) cũng đang được dư luận quan tâm cả về chất và lượng khi đến tay người tiêu dùng. Ngoài việc đủ lượng thì vấn đề đang được đặt ra trong thời gian qua đó là chất lượng của các bình gas.

Bởi vậy, chúng tôi sẽ tập hợp các thông tin, đề xuất lãnh đạo Bộ chỉ đạo năm 2012 sẽ thanh tra chuyên đề tập trung vào đo lường chất lượng xăng dầu và gas.

- Cụ thể như thế nào, thưa ông?

Ông Trần Minh Dũng: Chúng tôi có Ban công tác 18 để nâng cao hiệu quả thực thi quyền sở hữu trí tuệ cũng như đảm bảo chất lượng hàng hóa lưu thông trên thị trường. Các cơ quan này sẽ phân tích, đánh giá, nhận định tình hình, đề xuất và phát hiện, trao đổi để trình lãnh đạo Bộ quyết định thanh tra trên toàn quốc.

Năm 2012, chúng tôi sẽ tập trung toàn lực lượng để đảm bảo đưa hoạt động này đi vào nề nếp hơn. Làm sao để tránh tình trạng rộ lên những thông tin liên quan đến chất lượng xăng dầu và các hiện tượng liên quan đến sử dụng gas trên toàn quốc.

- Kế hoạch thanh kiểm tra này theo nhu cầu đòi hỏi của xã hội hay do kế hoạch đã được đặt ra?

Ông Trần Minh Dũng: Với chức năng, trách nhiệm quản lý là khá lớn hiện nay, vấn đề là lựa chọn đối tượng nào để tiến hành thanh kiểm tra phải dựa vào tình hình thực tế cụ thể.

Nếu vấn đề chỉ “nóng và rộ” lên ở một số địa phương thì sẽ tập trung chỉ đạo để xử lý. Tuy nhiên, khi vấn đề ở quy mô toàn quốc thì cần phải có những nghiên cứu tổng hợp trên cơ sở những yêu cầu của công tác quản lý và bảo đảm quyền lợi, lợi ích của người tiêu dùng.

Trong hàng loạt các vấn đề, điều quan trọng là sự lựa chọn lĩnh vực phù hợp, hướng mũi nhọn, tập trung lực lượng, đồng bộ triển khai để đạt hiệu quả cao hơn.

- Theo ông, tình hình vi phạm xăng dầu hiện nay như thế nào?

Ông Trần Minh Dũng: Sau đợt thanh tra xăng dầu năm 2008, các tỉnh trên cả nước vẫn tiến hành triển khai thường xuyên.

Kết quả báo cáo của các tỉnh trong những năm qua cho thấy, số lượng các vụ vi phạm gian lận đo lường xăng dầu đã giảm nhiều. Vi phạm chủ yếu là sai số và sai hỏng của các phương tiện đo chứ không còn nhiều các hiện tượng vi phạm nghiêm trọng, lắp chip điện tử như trước kia.

Tuy nhiên, trong thời gian này lại nổi lên vấn đề về chất. Trước đây, đã có hiện tượng pha nhưng có những khó khăn trong phát hiện nếu pha xăng mầu.

Trong thời gian qua vẫn còn tồn tại các loại xăng như A83, A86 phục vụ cho các thiết bị không đòi hỏi cao. Chúng ta vẫn phải triển khai kiểm soát các loại này nhưng theo lộ trình sẽ không còn các sản phẩm này nữa. Các loại xăng này chủ yếu gian lận về chỉ số octan, pha chỉ số thấp vào chỉ số cao để bán, gian lận thương mại, thu lợi chênh lệch giá…

- Trong một loạt các vụ việc gây cháy nổ xe máy vừa qua, một số ý kiến cho rằng có liên quan đến chất lượng xăng dầu, thưa ông?

Ông Trần Minh Dũng: Bộ Khoa học và Công nghệ đã tìm hiểu kỹ các thông tin, vấn đề liên quan. Vấn đề này các cơ quan chức năng liên quan đang nghiên cứu và trong phạm vi trách nhiệm quản lý ngành, lĩnh vực của mình có những biện pháp, thông tin cụ thể.

Tuy nhiên, liên quan đến chỉ số octan của xăng dầu kém để ảnh hưởng tới chất lượng xăng dầu gây ra hiện tượng cháy nổ xe máy là rất khó.

Việc cháy nổ có thể xuất phát từ rất nhiều nguyên nhân chứ không thể chỉ do chất lượng xăng dầu và các cơ quan chức năng đang làm việc để nghiên cứu cụ thể.

- Xin cảm ơn ông!

* Cuộc trao đổi được thực hiện bên lề Hội nghị Tổng kết đợt thanh tra diện rộng chuyên đề về thiết bị điện, điện tử (ngày 28/12).