Đó là phát biểu của bà Đàm Thị Huyền, Phó tổng Giám đốc, Tổng công ty xăng dầu Việt Nam (Petrolimex), tại cuộc họp giao ban công tác tháng Bảy, do Bộ Công Thương tổ chức sáng nay, 1/8, tại Hà Nội.

Theo bà Huyền, nhiều bất cập trong cơ chế chính sách hiện nay, như dư nợ ngoại tệ và cơ chế điều hành giá xăng dầu đã làm cho việc kinh doanh xăng dầu rơi vào trạng thái “bí.”

Cụ thể, việc tồn kho xăng dầu luôn phải đảm bảo trong 30 ngày, nhưng thực tế đã lên gần 40 ngày trong đầu tháng Sáu, tăng 32% so với mức bình thường.

Việc lúng túng ở đây được hiểu là sự dồn nén của thị trường khi giá lên và thậm chí là cả lúc đi xuống, chỉ trong tháng Hai và tháng Ba khi thị trường khó khăn thì mức tiêu thụ của Petrolimex đã lên đến 860 nghìn mét khối/tháng, nhưng sang tháng Sáu và Bảy lại sụt giảm mạnh về mức 532 nghìn mét khối/tháng.

Bên cạnh đó, dư nợ ngoại tệ bình quân từ tháng Sáu trở đi lại bắt đầu căng thẳng, hiện lượng tồn cũ vẫn còn âm hơn 2.000 tỷ đồng tiền Việt chưa chuyển sang ngoại tệ được để trả nợ ngân hàng nên dù phía Bộ Tài chính đã có văn bản đồng ý xử lý vướng mắc đó nhưng Tổng công ty lại rất “lúng túng.”

"Theo cách lấy lãi ở giai đoạn sau bù cho giai đoạn trước thì chúng tôi không dám làm gì cả vì vừa phải tích lũy vừa trả nợ, đó là câu chuyện dẫn tới chuyện có thể giảm giá hay phải tích lũy để bù trừ cho giai đoạn trước," bà Huyền lý giải.

Với cách giải thích này, xem ra cơ chế điều hành xăng dầu hiện nay còn nhiều bất cập và quyền lợi của người tiêu dùng trong nước vẫn chưa được quan tâm đúng mức khi cơ hội giảm giá đã rất rõ.

Trong khi vấn đề lỗ lãi còn chưa được giải quyết thì hiện giá xăng dầu thế giới đã “nóng” trở lại và cơ hội giảm giá cũng đã trôi qua hơn một tháng.

Theo tính toán của Petrolimex, đến ngày hôm nay một lít xăng dầu bán ra theo giá cơ sở đang chênh với giá hiện hành là: xăng âm 600 đồng, dầu diesel âm 400 đồng, còn dầu mazút cũng âm gần 500 đồng.

Phía Petrolimex cũng lên tiếng: “Nếu trong thời gian ngắn không có xử lý thích đáng về thị trường và giá cả thì áp lực nguồn sẽ lại đổ dồn vào tổng công ty.”

Theo Thứ trưởng Bộ Công thương, Nguyễn Cẩm Tú, cần phải hiểu chính xác khoản lợi nhuận của Petrolimex trong năm 2011.

Theo bản cáo bạch trước IPO của Petrolimex, thì khoản lãi này được dự kiến từ quí IV/2011 khi giá xăng dầu được vận hành theo tinh thần của Nghị định 84/2009/NĐ-CP, ngoài ra còn do những ngành nghề khác của Petrolimex bù vào.

Về  giải thích của lãnh đạo Petrolimex trong việc kinh doanh xăng dầu thời gian qua liên tục kêu lỗ nhưng việc đại lý lại được hưởng những khoản thù lao rất lớn, bà Huyền cho biết: "Chúng tôi có mạng lưới bán lẻ rất nhiều nên Petrolimex mới giữ được mức thù lao ở mức hợp lý. Không thể trách các công ty khác được vì muốn giải phóng tồn kho thì phải đẩy ra mạng lưới trung gian và muốn bán được phải hạ giá, đây là điều bất cập cần được hiểu rõ."

Để giải quyết bài toán tồn kho thì Petrolimex cũng đang đẩy mạnh việc bán ra, tái xuất những chuyến tàu và xử lý các hợp đồng không bị phạt, điều này đã giúp lượng tồn kho bình quân thực tế giảm xuống còn 32 ngày trong thời điểm hiện nay.

Riêng quỹ bình ổn giá, lãnh đạo Petrolimex cũng nhấn mạnh, mặc dù trong sáu tháng 15 ngày đầu năm quỹ này luôn ở trạng thái “âm” thì nay đã dương 102 tỷ đồng./.