Vậy phải chăng Bộ Tài chính đã đồng thuận với đề xuất này? Đặc biệt, nếu tăng chi phí kinh doanh thì giá xăng, dầu sẽ thêm một lần bị đẩy giá?


Tăng từ 25% - 43%

Ngày 5.5, đại diện Bộ Tài chính đã thông tin thêm với Lao Động xung quanh dự thảo sửa đổi, bổ sung một số điều của thông tư 234/2009/TT-BTC đang được đưa ra lấy ý kiến. Điểm đáng chú ý trong dự thảo này là việc có đề xuất tăng chi phí bán lẻ xăng dầu bình quân từ 600 lên 860 đồng/lít và chi phí bán buôn từ 400 lên 500 đồng/lít. Đây là điều đáng lo ngại khi mà với chi phí bán lẻ, mức đề xuất tăng đã lên tới 43%, trong khi với chi phí bán buôn là tăng tới 25%.

Vậy đâu là nguyên nhân khiến DN đề xuất tăng chi phí kinh doanh cao tới như vậy? Theo đại diện Cục Quản lý giá (Bộ Tài chính) thì chi phí kinh doanh xăng, dầu hiện ở mức 600 đồng và 400 đồng/lít. Mức này được thực hiện từ đầu năm 2009 và là mức được xây dựng dựa trên căn cứ vào thực tế sản xuất kinh doanh của năm 2008.

Đến nay, nhiều yếu tố cấu thành chi phí này đã thay đổi làm tăng chi phí lưu thông là không tránh khỏi. “Qua tổng hợp, phân tích báo cáo quyết toán về chi phí lưu thông của các DN kinh doanh xăng dầu giữa năm 2010 thì mức tăng còn cao hơn dự kiến. Nhưng chúng tôi đã cân nhắc và tạm lấy mức trung bình tiên tiến của các DN kinh doanh xăng dầu đầu mối, nên mới có mức chi phí như trên” - bà Nguyễn Lệ Trung - Trưởng phòng giá hàng tư liệu sản xuất (Cục Quản lý giá) nói.

Theo tính toán của phòng giá hàng tư liệu sản xuất, chi phí lưu thông hiện chiếm khoảng 3% trong giá xăng, dầu cơ sở (giá cơ sở để quyết định giá xăng, dầu thị trường). Nếu giá cơ sở cao hơn giá bán hiện hành thì mới điều chỉnh giá xăng, dầu.

Xăng dầu sẽ lại bị đẩy giá?

Trên thực tế, nếu chi phí này được tăng theo như đề xuất thì chắc chắn, việc giá xăng dầu bị đẩy lên cao hơn là điều khó tránh khỏi. Nếu đặt phép tính đơn giản thì giá xăng dầu tới đây sẽ bằng giá bán hiện nay, cộng với mức tăng chi phí kinh doanh tương ứng - tức là giá bán lẻ sẽ bị đẩy thêm 260 đồng/lít và bán buôn cộng 100 đồng/lít.

Theo một lãnh đạo của Bộ Tài chính thì chi phí đầu vào liên quan đến thuế như thuế giá trị gia tăng, thuế tiêu thụ đặc biệt, phí xăng dầu và thuế nhập khẩu cũng khó có thể giảm hơn được, vì mức hiện nay của VN đang thấp hơn các nước trong khu vực rất nhiều. Trong đợt điều chỉnh giá xăng dầu hồi cuối tháng 3.2011, Bộ Tài chính cũng giải thích rõ là Quỹ bình ổn đã hết và thuế nhập khẩu xăng dầu hiện đã về 0%. Do đó, nếu có tác động làm tăng giá đầu vào thì hoặc là DN kinh doanh xăng dầu phải chịu lỗ, hoặc phải điều chỉnh giá bán.

Trước lo ngại của nhiều người về việc giá làm tăng chi phí, chi phí quay lại đẩy giá lên cao hơn, bà Trung cho rằng “nếu mức dự kiến trên được ban hành thì phải được giữ ổn định ở một thời gian nhất định, không nhất thiết giá xăng dầu tăng là chi phí lưu thông tăng ngay. Nhà nước khống chế chi phí này, DN không thể muốn tăng là tăng”. Cục Quản lý giá cho biết, việc quy định chi phí lưu thông tối đa 600 đồng/lít là mức chung, phổ biến nhưng hiện nay chi phí thực tế của DN thực tế đều đã vượt mức này.

Hiện vẫn thực hiện mức 600 đồng/lít để khuyến khích DN tiết kiệm chi phí, nâng cao hiệu quả kinh doanh. “Nhưng tiết giảm phải hợp lý, tức là có những yếu tố biến động bất khả kháng ngoài tầm khống chế của DN thì phải cho DN điều chỉnh, chứ không phải tiết giảm là cào bằng hết; có vậy mới đảm bảo sản xuất kinh doanh bình thường. Ví dụ, giá thế giới tăng, lãi suất, tỉ giá tăng, điều chỉnh tiền lương...; còn những yếu tố DN tự kiểm soát được thì phải tiết giảm như tổ chức sản xuất hợp lý, chi phí quản lý, chi phí bán hàng” - đại diện Cục Quản lý giá nói.