Một cửa hàng xăng dầu ở Q.1 nằm sát giao lộ và bến xe buýt - Ảnh: Đ.H
Năm 2007, TP.HCM đã thống kê có hàng trăm CHXD không đạt chuẩn (như quy chuẩn quốc gia của Bộ Xây dựng năm 2008, 2010 và Tiêu chuẩn VN năm 2011 của Bộ KH-CN). Nhiều phương án được vạch ra như: di dời CHXD ra ngoại thành; mở rộng CHXD hoặc thuê mướn khu đất khác ở nội thành để di dời, nhưng đều không khả thi. Mãi đến năm 2012, được sự chấp thuận của các bộ ngành, UBND TP.HCM ban hành Quyết định số 17/2012 cho phép CHXD hiện hữu đã hoạt động từ trước 16.3.2007 thực hiện theo tiêu chí mới về khoảng cách an toàn PCCC. Theo đó, QĐ17 giảm khoảng cách khá nhiều so với quy chuẩn quốc gia, tiêu chuẩn VN; trong đó, đáng chú ý là khoảng cách an toàn từ tâm cột bơm của CHXD đến các công trình công cộng tụ tập đông người (trường học, chợ...) tối thiểu là 25 m (quy chuẩn quốc gia 50 - 100 m); nếu có các công trình nhà ở, xây dựng khác tương tự (không kể nơi sản xuất có phát lửa hoặc tia lửa và công trình công cộng) xung quanh CHXD trong khoảng cách nói trên, buộc CHXD phải xây tường ngăn cháy chiều cao tối thiểu là 2,2 m...
Mặc dù đã có “lối ra”, nhưng thực tế công tác sửa chữa, cải tạo đúng theo các tiêu chí về PCCC quy định tại QĐ17 được thực hiện khá chậm chạp và UBND TP.HCM chấp thuận gia hạn thêm thời gian “xử trảm” các CHXD không đảm bảo an toàn về khoảng cách PCCC từ tháng 9.5.2012 đến hết 31.12.2013.
Theo một cán bộ của Sở Cảnh sát PCCC TP.HCM, mặc dù QĐ17 đã giảm khoảng cách khá nhiều nhưng hiện có không ít CHXD nằm sát giao lộ, nơi tập trung đông người (siêu thị, chợ, bến xe...) nên chỉ có cách di dời đi nơi khác hoặc phải đóng cửa. Trong một đợt kiểm tra mới đây, Sở Cảnh sát PCCC TP.HCM thống kê trên địa bàn TP có 66 CHXD không đảm bảo an toàn đến các công trình công cộng, 81 CHXD không đảm bảo an toàn đến các công trình lân cận, 95 CHXD không đảm bảo an toàn đến đường dây dẫn điện và cáp thông tin trên cột. “UBND TP đã gia hạn đến 31.12.2013 nếu CHXD nào không có khả năng cải tạo, khắc phục thì yêu cầu ngưng hoạt động. Đối với CHXD đã hoạt động sau ngày 16.3.2007 phải tuân thủ đúng theo các quy chuẩn quốc gia, tiêu chuẩn VN”, đại tá Lê Tấn Bửu, Phó giám đốc Sở Cảnh sát PCCC TP.HCM, nói.
Từ năm 2006 đến nay, trên địa bàn TP xảy ra 5 vụ cháy, nổ tại CHXD làm 2 người chết.