Chưa làm rõ tác hại của viên tiết kiệm xăng

Thông báo số 11 của Cục Quản lý chất lượng sản phẩm hàng hóa gửi các cơ quan thông tin đai chúng đã khiến người tiêu dùng phải giật mình. Thông báo này ghi rõ "Hiện nay, trên thị trường xuất hiện loại hàng hóa có tên gọi là viên tiết kiệm xăng, hoặc dung dịch tiết kiệm xăng được quảng cáo là tiết kiệm tới 15-30% nhiên liệu khi đưa vào sử dụng cho bình xăng, đã được kiểm định và cấp phép."

Cục này đã khẳng định, đây là loại hóa chất nhập ngoại chưa được kiểm định chất lượng, đặc biệt là các đặc tính liên quan đến an toàn, cháy nổ, và chưa được bộ Khoa học và công nghệ cấp đăng ký sử dụng theo Thông tư 15/2009 (thông tư hướng dẫn việc sử dụng phụ gia không thông dụng để sản xuất, chế biến, pha chế xăng và diesel).

Tuy nhiên, thông báo này lại không ghi rõ đích danh thương hiệu, tên của loại viên tiết kiệm xăng nào.

Ông Trần Quốc Tuấn, Cục trưởng Cục Quản lý chất lượng sản phẩm hàng hóa nhấn mạnh, các loại viên tiết kiệm xăng đó được coi là một dạng phụ gia xăng dầu. Theo đó, đây là hàng hóa sản xuất kinh doanh có điều kiện, không được phép sản xuất, buôn bán tự do. Muốn bán trên thị trường thì hàng hóa này phải được đăng ký với Cục, xuất trình hồ sơ hàng hóa, trải qua thử nghiệm, phân tích. Sau khi đạt tiêu chuẩn, quy chuẩn về phụ gia xăng dầu thì mới được phép bán.

"Việc quảng cáo về tính năng tiết kiệm xăng chỉ là quảng cáo bừa. Rõ ràng, đây là hàng nhập lậu nên chưa cần phân tích, chúng tôi cũng có thể khuyến cáo người tiêu dùng không nên sử dụng", ông Tuấn nói thêm.

Trả lời câu hỏi thực chất các viên phụ gia này là hóa chất gì, có tác dụng, tác hại ra sao tới nhiên liệu, động cơ xe, ông Tuấn cho biết do đây là hàng lậu, vào Việt Nam không đăng ký nên Cục không tổ chức kiểm nghiệm các mẫu viên quảng cáo là tiết kiệm xăng này.

"Do đó, việc sử dụng phụ gia viên tiết kiệm xăng có dẫn tới nguyên nhân gây cháy xe hay không thì chưa đủ cơ sở để khẳng định", ông Tuấn nói.

Thông tin về các viên tiết kiệm xăng hay dung dịch tiết kiệm xăng cũng khiến các nhà khoa học bất ngờ. Tiến sĩ Đào Quốc Tùy, Trưởng Bộ môn hóa hữu cơ, trường Đại học bách khoa Hà Nội cho biết, đây là lần đầu tiên trên các phương tiện thông tin đại chung xôn xao về sản phẩm tiết kiệm xăng như vậy. Về nguyên tắc, không được phép đưa thêm bất kỳ chất ngoại lai gì vào xăng dầu để chạy xe. Chỉ những phụ gia được  phép sử dụng, đã đăng ký mới được dùng, như phụ gia pha vào dầu nhờn để bảo vệ bề mặt kim loại, piston.

"Nếu cho chất lạ vào bình xăng, đương nhiên sẽ có những ảnh hưởng khó lường. Các loại phụ gia này hoàn toàn khác với việc sử dụng các thiết bị tiết kiệm xăng hiện nay. Vì cơ chế tác động của các bộ thiết bị này được nói nhiều, như tác động vào bộ chế hòa khí, giúp xe có thể chạy được quãng dài hơn với 1 lượng nhiên liệu nhất định", TS Tùy nhấn mạnh.

Ngoài những quảng cáo vể hiệu quả tuyệt vời của các viên tiết kiệm xăng, cơ chế tác động ra sao của các viên phụ gia này thì chưa một ai biết đến.

Cẩn trọng với tính năng siêu tiết kiệm

Thông tin về sản phẩm tiết kiệm xăng này cũng khiến các chuyên gia của công ty GoGreen- một công ty chuyên kinh doanh các sản phẩm thân thiện môi trường rất chú ý. Ông Thành Long, một chuyên gia của công ty này cho biết, tác dụng tiết kiệm xăng được hiểu là với một lượng xăng đổ vào bình thì xe phải đi được số km nhiều hơn so với "bình thường".

Nhìn từ góc độ kỹ thuật, ông Thành Long cho hay, nếu các loại viên tiết kiệm xăng này có khả năng tiết kiệm xăng thật như quảng cáo thì đó phải là những chất làm tăng trị số nén, tăng khả năng cháy hết của xăng.

Ông phân tích: "Từ nguyên lý động cơ đốt trong thì có thể phỏng đoán, "viên tiết kiệm xăng" được cho thêm này cần phải làm cho nhiên liêu xăng hóa hơi trong buồng đốt tăng được trị số  ốc- tan, nghĩa là tăng trị số nén, đồng thời, nhiên liệu được đốt cháy hết với tỷ lệ cao hơn (gần 100%).

Khi quá trình này cùng tạo ra năng lượng đẩy piston như nhau thì lượng xăng bơm vào buồng đốt sẽ ít đi, do cháy kiệt hơn, khí thải ít hơn, hoặc cùng lượng xăng bơm vào buổng đốt thì năng lượng do đốt cháy nhiên liệu sẽ tạo ra nhiều hơn (do xăng bị nén và cháy hết nhiều hơn) truyền động tới piston, qua đó tới hộp số nhiều hơn.

Tuy nhiên, thành phần hóa chất của "viên tiết kiệm xăng hay dung dịch tiết kiệm xăng" này là gì thì phải làm hóa nghiệm phân tích bằng thiết bị mới biết.

Trước đây, trên thị trường đã được biết đến các loai thiết bị tiết kiệm xăng. Mục đích của thiết bị điện này có thể điều chỉnh thời gian phun xăng vào buồng đốt, thường là chậm hơn so với thiết kế của động cơ. Khi piston vượt qua điểm nén thiết kế của động cơ thì mới mở van điện để phun xăng vào làm cho xăng sẽ được nén tốt hơn và cháy hết. Do đó lượng xăng tiêu thụ sẽ giảm đi sau cùng một hành trình nén của piston.

Tuy nhiên cũng chưa có đánh giá chính thức nào về kết quả thực tế của sản phẩm này.

Anh Long bày tỏ, gia đình anh năm ngoái mới mua xe ga, cũng được gợi ý lắp thêm thiết bị tiết kiệm xăng. Không biết tác dụng tiết kiệm thế nào, nhưng sau hơn 1 năm chạy đã bị cháy ngầm toàn bộ dây điện, phải đi sửa.

Theo ông Long, tiết kiệm xăng là mong muốn của nhiều người tiêu dùng. Trước thông tin quảng cáo đó, chúng ta chưa nên khẳng định hay phủ định ngay các tính năng mà cần có sự thử nghiệm, phân tích khoa học và thử nghiệm thực tế để đánh giá và kết luận. Mặc dù là hàng nhập lậu xong, phía cơ quan quản lý Nhà nước vẫn nên cho phân tích, thử nghiệm để công bố cho người tiêu dùng biết rõ thực hư.